Stół warsztatowy to jeden z najważniejszych elementów każdego profesjonalnego i hobbystycznego warsztatu. To właśnie przy nim, będziemy spędzać wiele godzin podczas naszej codziennej pracy. Stół, stołowi nie jest jednak równy i wybór odpowiedniego produktu, który sprawdzi się w naszych zastosowaniach, wcale nie musi być taki prosty. Zdecydowanie najważniejsza kwestia przy zakupie gotowego stołu warsztatowego (lub przy składaniu własnego rozwiązania) to wybór jego blatu. Właśnie dlatego, w tym artykule postaramy się podpowiedzieć, o czym należy wiedzieć przy wyborze blatu do stołu warsztatowego.
Dlaczego wybór odpowiedniego blatu do stołu warsztatowego jest ważny?
Wybór odpowiedniego blatu do stołu warsztatowego jest ważny przede wszystkim z trzech powodów:
- Zapewnia właściwe podłoże do pracy — Blat może być odporny na uderzenia (młotka i innych narzędzi), wszelkiego rodzaju chemikalia, czy mieć warstwę antystatyczną, która sprawdzi się przy lutowaniu elementów elektronicznych. Dzięki temu nasza praca będzie przebiegać płynnie i podczas jej trwania nie narobimy większych szkód naszemu blatowi.
- Daje nam odpowiednio dużą powierzchnię — Dobrze dobrany da nam odpowiednio dużo miejsca do pracy, przez co nie będziemy czuli się “ograniczeni” podczas majsterkowania.
- Gwarantuje odpowiedni udźwig dla wszystkich wykorzystywanych narzędzi, materiałów i innych elementów — Porządny blat pozwoli nam umieścić więcej narzędzi, materiałów i innych istotnych elementów na powierzchni naszego stołu, dzięki czemu zawsze będziemy mogli je mieć pod ręką.
Co sprawdzić podczas wyboru blatu warsztatowego?
Poniżej znajdziecie listę rzeczy, które powinniśmy przemyśleć przy wyborze blatu warsztatowego.
Rodzaj blatu
Jedna z głównych rzeczy, które musimy wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniego blatu to jego rodzaj. Ściśle mówiąc, chodzi tutaj o materiał, jaki został użyty do przygotowania naszego podłoża do pracy. Każdy rodzaj blatu ma trochę inną specyfikę i sprawdzi się dobrze w innej sytuacji i środowisku.
Do najpopularniejszych rodzajów blatów należą:
- Blaty drewniane — Blaty drewniane dostępne są w wielu różnych wariantach. Można je jednak podzielić na takie z miękkiego drewna (np. Sosna, czy Jodła) i twardego drewna (np. buk, klon, czy mahoń). Blaty z miękkiego drewna będą miały nieco gorszą odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz udźwig, ale mogą być tańsze. Z kolei blaty z twardego drewna są już trochę droższe, ale wytrzymają też bardziej “ekstremalne” zajęcia i odporniejsze na wilgoć (choć i tak w warunkach wilgotnych poleca się pokrycie blatu innym materiałem, bądź jego odpowiednie zabezpieczenie). Z tego powodu do stołu warsztatowego raczej powinniśmy dobierać drewno twarde. Drewniane blaty są najczęściej wykorzystywane w stolarstwie, przy wszelkiego rodzaju pracach montażowych, czy w rzemiośle artystycznym.
- Blaty metalowe — Blaty metalowe (np. ze stali) mają bardzo wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne, a często także na inne czynniki, takie, jak wilgoć, temperaturę, czy (w zależności od pokrycia) nawet żrące substancje chemiczne. Mają też one duży udźwig, dlatego można na nich postawić wiele, ciężkich narzędzi. Ich największą wadą jest z pewnością zauważalnie wyższa cena niż w przypadku pozostałych rozwiązań. Blaty metalowe sprawdzą się idealnie w pracach wymagających bardzo dużej wytrzymałości (np. w warsztatach mechanicznych, czy przemysłowych).
- Blaty z tworzyw sztucznych — Nieco bardziej budżetowe rozwiązanie, które charakteryzuje się średnią odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Są one za to lekkie i odporne na wiele rodzajów chemikaliów. To właśnie z tego powodu często spotyka się je w laboratoriach.
- Blaty ze sklejki, laminatów, płyt MDF lub płyt wirowych — Wciąż relatywnie wytrzymałe (choć nie tak, jak drewno czy metal) i przede wszystkim bardzo tanie. Zagwarantują dobry udźwig oraz odporność na uszkodzenia przy mniej intensywnych pracach. Polecana raczej do stołów warsztatowych w warsztatach hobbystycznych.
Pokrycie blatu
Główny materiał blatu to nie jedyny czynnik nadający blatowi jego właściwości. Bardzo często blaty są też bowiem pokrywane innym materiałem, by nadać im odpowiednich charakterystyk. Dobrym przykładem są tutaj:
- Wykończone gumą lub tworzywem sztucznym — Mogą zwiększać odporność blatu na uszkodzenia mechaniczne, tłumić hałas, czy też zwiększać przyczepność blatu.
- Okładzina ze stali nierdzewnej lub blach — Zwiększa odporność blatu na obrażenia mechaniczne, niektóre substancje chemiczne, czy też wilgoć.
- Powłoka antystatyczna — Ogranicza możliwość gromadzenia ładunku elektrycznego w związku z występowaniem tarcia i statyczności. Takie rozwiązanie będzie idealne do prac z wrażliwymi komponentami elektronicznymi.
Rozmiar blatu
Odpowiedni rozmiar to chyba kwestia dość oczywista. Tutaj wybrany blat powinien spełniać parę wymagań:
- Po pierwsze: powinien być na tyle duży, by zaoferować nam wystarczająco miejsca do pracy.
- Po drugie: musi być dopasowany do wybranego stelażu, żeby montaż nie odbył się bez żadnych przykrych niespodzianek.
- No i po trzecie: powinien być na tyle kompaktowy, by zmieścić się w naszym warsztacie i całkowicie go nie “zagracić”.
Balansując pomiędzy tymi trzema rzeczami, powinniśmy być w stanie dopasować właściwy rozmiar blatu.
Maksymalne obciążenie
Blat może wpływać bardzo mocno na to, jakie będzie maksymalne obciążenie stołu warsztatowego. Jeżeli dobierzemy blat źle i jego maksymalne obciążenie okaże się za małe, to stół może niestety ulec uszkodzeniu.
Dwie zmienne wpływające na maksymalne obciążenie blatu to jego rodzaj (blaty z twardego drewna czy metalu będą miały zazwyczaj większy udźwig niż blaty z tworzyw sztucznych) oraz rozmiar blatu (zwłaszcza jego grubość).
Na aukcjach dla blatów oraz stołów zazwyczaj znajdziemy informację o maksymalnej nośności, co powinno znacznie uprościć podejmowanie decyzji.
Kompatybilność z dodatkami
Podczas wyboru blatu, powinniśmy się też upewnić, czy na pewno będzie on kompatybilny z dodatkami, które chcielibyśmy do niego dołożyć. Mowa tutaj np. o imadle (najczęściej dopasowane do konkretnej grubości blatu), posiadanych szafkach, czy wszelkiego rodzaju półkach bądź pojemnikach.
Koszt
Ostatni, lecz nie mniej ważny aspekt wpływający na wybór blatu to na pewno jego koszt. Decydując się na tańszy blat, zapewne będziemy musieli poświęcić kilka rzeczy, takich, jak wymiar, rodzaj, czy maksymalne obciążenie, dlatego cena na pewno gra tutaj rolę.
Jeżeli kupujemy blat do naszej codziennej, profesjonalnej pracy, to raczej nie warto tutaj za mocno oszczędzać i wybrać blat, który sprawdzi się nam na długie lata.
Jeśli jednak planujemy pracować przy stole warsztatowym raczej hobbystycznie i mamy ograniczony budżet, to tutaj, możemy już nieco balansować pomiędzy ceną a finalną jakością blatu.
Jak zamontować blat do stołu warsztatowego?
W kwestii montażu blatu do stołu warsztatowego większość rodzajów blatów oraz stelaży powinna nam pozwolić na zastosowanie wkrętów wchodzących w blat.
Jeżeli dodatkowo, chcemy zwiększyć solidność naszego stołu, to powinniśmy zastanowić się też nad użyciem kątowników (np. stalowych), przy montażu blatu do stelażu.
W przypadku blatów i stelaży metalowych istnieje też opcja zespolenia blatu oraz stelażu poprzez spawanie. Takie działanie powinno teoretycznie zapewnić najlepszą stabilność, nośność i wytrzymałość całego stołu. Trzeba tutaj pamiętać, że takie łączenie ma też swoje wady. Na przykład: brak możliwości ponownego wykorzystania blatu, czy konieczność wykorzystania stelażu z materiału o właściwościach podobnych do naszego blatu.